Overpeinzingen over de professionalisering van ons vak
Het zal de lezer die me al wat langer volgt niet ontgaan zijn dat ik eigenlijk constant bezig ben met nadenken over de invulling van het vak van (professioneel) visgids. Dat deed ik al toen ik nog maar net was begonnen, inmiddels alweer ruim zes jaar geleden, en dat doe ik tegenwoordig nog veel meer. Want ondanks dat er momenteel nogal wat speelt op het wereldtoneel, zie ik het sportvissen in Nederland nog altijd als een belangrijke pijler van het toerisme in dit land. Als verbindende factor tussen watersport en natuurbeleving bedient de hengelsport zowel de drukke professional die op zoek is naar stressverlagende ontspanning, als de natuurliefhebber die oog-in-oog wil staan met het dierenleven in onze laatste stukjes natuur. De inmiddels (hopelijk!) achter ons liggende coronaperiode heeft enorm veel mensen naar de waterkant gebracht, waar ze -eventueel hernieuwd- kennis maakten met de spanning, en ook juist ontspanning die het vissen kan bieden. Wat mij betreft een enorme boost voor de sector!
Het is dan ook geen gekke gedachte om met het voorgaande in het achterhoofd te filosoferen over hoe we dit momentum kunnen behouden, en als het even kan nog te versterken. En wat mij betreft spelen wij als visgidsen daar dé hoofdrol in. Wij zijn immers vaak de allereerste kennismaking met het sportvissen voor veel geïnteresseerden. Als ik naar mijn eigen nering kijk zie ik een gezonde mix tussen ervaren en onervaren gasten, waarbij er voor die laatste categorie vaak een wereld opengaat! Het meevaren op een snelle boot, het leren presenteren van het kunstaas en het zien aanbijten van een roofvis op het scherm: Het zijn voor de gasten vaak onvergetelijke ervaringen.
Streven naar het beste
Het is voor mij zelf dan ook een no-brainer om te blijven investeren in die geweldige ervaring voor mijn gasten. Door alle winst weer te herinvesteren in mijn materieel en andere zaken, durf ik met 100% zekerheid te stellen dat er aan mijn grootste asset, het varend materieel niets te wensen meer is overgelaten. De drie-eenheid van Orka Blackfish, Yamaha F100 en Vanclaes Excelleron is een set waar ik verdomde trots op ben!
Ook qua vismaterialen, bedrijfskleding, kunstaas en online presence is mijn onderneming op het niveau waar ik het vanaf het begin wilde hebben. Dat heeft bloed, zweet, tranen en vooral een enorme berg euro’s gekost, maar het was het wat mij betreft allemaal waard. En nu dit allemaal staat zoals ik het wil, heb ik weer tijd en zin om na te denken over de sector als geheel. Want de afgelopen jaren ben ik natuurlijk ook betrokken geweest bij initiatieven op dit gebied, met nogal wisselende successen..
Zo was er het UFX – Ultimate Fishing Xperience initiatief waar ik mede bij aan de wieg heb mogen staan, en wat een onvergetelijke ervaring was om mee te maken! Maar uiteindelijk bleken karakters toch teveel te botsen in dit intensieve samenwerkingsverband, waardoor ik me vrij snel hieruit heb teruggetrokken. Iets waarvan ik overigens tot op de dag van vandaag geen spijt heb. Visgids Biesbosch is toch mijn kindje, en juist onder deze vlag voel ik me betrokken genoeg om hier 24/7 mee bezig te zijn. Overigens loopt UFX ook zonder mij prima door, dus het is goed zo.
Is een keurmerk wel het juiste idee?
Een voor mij persoonlijk interessanter idee was het initiatief van de toenmalige Snoekstudiegroep Nederland-België (thans Vereniging Nederlandse Roofvissers) om een gestandaardiseerd keurmerk voor visgidsen in het leven te roepen. Door de ondersteuning hierin van Sportvisserij Nederland had dit een behoorlijk grote kans van slagen, maar dit initiatief lijkt al lang een stille dood te zijn gestorven..
Ik denk zelf dan ook dat het beter was geweest als er was gekozen voor een vakvereniging in plaats van voor een keurmerk. Het woord “keurmerk” straalt vooral uit dat er eisen worden gesteld, en zo geschiedde ook. Ik citeer maar even uit de documentatie:
“De klant bepaalt of de visgids meevist, bij een gehaakte vis draagt de gids de hengel over aan de gast”
“De visgids is bereid mee te werken aan evenementen en activiteiten van SVN, SNB of de federaties”
“De visgids draagt bij aan de vangstregistraties van SVN en de federaties”
En zo nog wat meer stevige eisen aan het voeren van dit keurmerk. Maar er was tegenover al die gestelde eisen geen enkel wisselgeld hiervoor om het vak van visgids op professioneel niveau te faciliteren. Welk wisselgeld zou dat moeten zijn? De olifant in de kamer wat mij betreft: De gesloten tijd voor aassoorten. Want je kunt eigenlijk niet verwachten dat een fulltime professional in de buitensport na een vaak rustige winter twee maanden op zijn handen gaat zitten terwijl buiten de zon gaat schijnen, en de toeristen en masse het land binnenstromen met alle vrije feestdagen in die periode. En dat terwijl de rekeningen doorlopen.
Gedrocht
Want de gesloten tijd voor aassoorten zoals we die nu kennen, is een gedrocht van de buitencategorie. Niet alleen is het een verouderd relikwie uit een tijd dat we nog uitsluitend voor de pan visten, maar door het structureel opwarmende water wereldwijd zijn paaitijden van vissen behoorlijk vervroegd. De gesloten tijd is dus niet alleen veel te lang, maar ook veel te laat. En eigenlijk is hij ook gewoon overbodig. In landen als Zweden en Ierland (niet geheel toevallig de landen waar hele volksstammen roofvissers -mezelf incluis- naar toe rennen in deze periode) is er überhaupt nooit een gesloten tijd geweest, en de visstand floreert daar als nergens ter wereld.
Daarbuiten zijn het niet alleen die twee maanden gedwongen nietsdoen die impact hebben, maar ook het feit dat de gehele maand vóór de gesloten tijd al een stormloop op de stekken plaatsvindt door vissers die nog snel hun dagje willen meepakken voor de sluiting. Eenzelfde proces speelt zich overigens ook meteen ná de gesloten tijd af: Hordes vissers die weer als dolle koeien de wei in rennen om weer hun passie te beoefenen na al die weken zonder. Ga op een weekenddag in juni zelf maar eens bij de Banaan of bij de Gooimeerdijk-West kijken: Er past geen trailer meer bij! Het afschieten van de gesloten tijd zou daarom een welkome spreiding bieden.
Concluderend
Het is in het belang van de georganiseerde sportvisserij in Nederland (SVN, federaties, VNR) dat er een professioneel gilde aan visgidsen klaar staat voor de toenemende interesse van de gast, maar dat zal dan ook moeten worden gefaciliteerd. Hierbij zou te allen tijde het uitgangspunt moeten zijn dat er een bestaan is op te bouwen van het gidswerk op fulltime basis. Wanneer je twee volle maanden in het warme seizoen aan de workload onttrekt op basis van achterhaalde inzichten voldoe je hier in mijn ogen niet aan, en heb je dus geen enkel recht van spreken qua eisen.
Een goed georganiseerde vakvereniging van visgidsen, eventueel samen met andere ondernemers in de hengelsport zou een bijdrage kunnen leveren om de voorwaarden voor ons ondernemerschap beter te kunnen distilleren en voor het voetlicht te brengen, maar tot nu toe zijn alle initiatieven daartoe een stille dood gestorven.
Een gemiste kans om door te pakken in één van de meest onderscheidende takken van het Nederlandse toerisme.
Overigens hoeft met mij niemand medelijden te hebben. Natuurfotografietripjes en vaarlessen zorgen ervoor dat er toch nog wat inkomsten binnendruppelen, en ook ik ga in mei mijn heil in het adembenemende Zweden zoeken. Maar mochten er initiatieven ontstaan om één en ander nieuw leven in te blazen, onder de genoemde voorwaarde ben ik uiteraard altijd bereid hierover te klankborden.
Goed weekend!
